فرآیند حسابداری فروش

برای آشنایی با فرآیند حسابداری فروش می توانید مقاله این مقاله را که درباره ثبت فروش در حسابداری است را مطالعه کنید. در این مقاله اطلاعات لازم برای آشنایی و درک مباحث حسابداری فروش برای شما توضیح داده شده است، همچنین در مقاله مباحث حسابداری فروش، به طور کامل تعریف حسابداری فروش و شرح وظایف حسابدار فروش در اختیار شما قرار گرفته است. چنانچه علاقه به کسب اطلاعات در مورد فرآیند حسابداری فروش، ثبت فروش در حسابداری و  در کل مباحث حسابداری فروش دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. این مقاله توسط تیم شرکت حسابداری آریا تهران تهیه و تنظیم شده و اگر سوالی در این مورد دارید میتوانید در بخش دیدگاه مطرح کنید.

حساب فروش چیست

به بستانکار شدن کالاهایی که به صورت نقد و نسیه و همچنین مطابق با قیمت فروش و در طول یک بازه مالی توسط یک موسسه بازرگانی به فروش می رسند، حساب فروش گفته می شود.

برای مثال درآمدی که موسسات بازرگانی با فروش کالا یا محصولات خود به دست می آورند در حساب فروش آن موسسه بازرگانی به عنوان درآمد حاصله در فروش ثبت می شود.

همان طور که کمی قبل گفته شد حساب فروش دارای یک ماهیت بستانکاری است که به ترتیب با ثبت بستانکار و بدهکار، افزایش و کاهش می یابد.

فرآیند حسابداری فروش چیست

فرآیند حساب فروش  به دو صورت فروش نسیه و فروش نقدی انجام می شود که معادل قیمت فروش کالا هر دو صورت حساب در طول یک دوره مالی بستانکار می شوند.

فروش نقدی

اگر یک موسسه، محصول یا کالایی را به صورت نقدی به فروش برساند، حساب فروش در این حالت به میزان بهای محصول، بستانکار می شود و اینگونه به همان اندازه بدهکاری برای صندوق ایجاد می شود.

فروش نسیه

فرآیند حسابداری فروش و ثبت آن در فروش نسیه پیچیده تر از فروش نقدی می باشد.

 در فروش نسیه وقتی محصول تحویل داده شود اما برای این فروش صورت گرفته مبلغی دریافت نشود، آن فروش درآمد به حساب نمی آید، چرا که اصل تحقق در آمد در اصول حسابداری باید رعایت شود و این اصل به این معناست که باید به محض تحقق، درآمد ثبت شود.

اینگونه فروش ها با عنوان ثبت حساب های دریافتنی موسسه، ثبت می شوند و چون در فروش نسیه،یک بدهکاری از طرف خریدار  به موسسه بازرگانی ایجاد می شود حساب فروش با عنوان بستانکار و حساب دریافتی موسسه با عنوان بدهکار ثبت می شود.

ماهیت خرید در حسابداری

یکی از وظایف حسابداری خرید و فروش، بررسی ماهیت خرید است. معادله ای که در زیر مشاهده می کنید، به فهم راحت تر ماهیت ها در حسابداری کمک می کند.

دارایی = بدهی + سرمایه

حساب هایی با ماهیت بدهکار به دارایی ها تعلق دارند ( دارایی را  در سمت راست معادله مشاهده می کنید)؛ مانند بهای تمام شده، حساب های دریافتنی و . . .

حساب هایی با ماهیت بستانکار به مجموع بدهی ها و  سرمایه ها تعلق دارند ( مجموع بدهی و سرمایه را  در سمت چپ معادله مشاهده می کنید )؛ مانند درآمد و فروش، حساب های پرداختنی و . . .

و اینگونه حساب هایی که ماهیت بدهکاری دارند با افزایش حساب بدهکاری، بدهکار و با کاهش آن بستانکار می شوند و حساب هایی که ماهیت بستانکاری دارند  با افزایش حساب بستانکاری، بستانکار و با کاهش آن بدهکار می شوند.

ترازنامه در حسابداری خرید و فروش

ترازنامه در حسابداری خرید و فروش اطلاعاتی نظیر حقوق مالی صاحب سرمایه، تعهدات اقتصادی و اطلاعات مربوط به منابع را مشخص و در این زمینه ها به تهیه گزارشاتی از سرمایه ها، دارایی ها و بدهی های یک موسسه بازرگانی در یک بازه زمانی تعیین شده می پردازد.

درواقع ترازنامه در حسابداری خرید و فروش، شکل کامل تری از معادله حسابداری است و ممکن است آن را با نام صورت وضعیت مالی نیز بشناسید.

حسابداری خرید و فروش pdf به شما در زمینه کسب اطلاعات لازم درباره ثبت فروش در حسابداری و فرآیند حسابداری فروش بسیار کمک می کند.

سود و زیان در حسابداری خرید و فروش

نتایج عملکرد یک موسسه یا شرکت در طول یک دوره مالی بر اساس سود و زیان های به دست آمده آن موسسه قابل مشاهده است.

زمانی که هزینه ها و درآمد های یک دوره مالی شرکت در مقابل هم قرار می گیرند، نتایج به دست آمده به صورت سود و زیان در حسابداری خرید و فروش حاصل می شود.

بهای تمام شده کالای فروش رفته، سود و  زیان های خالص و نا خالص، هزینه های عملیاتی و اطلاعات فروش خالص، گزارشات و اطلاعاتی هستند که در صورت های سود و زیان یک شرکت مشاهده می شوند.

حساب برگشت از فروش چیست

یک حساب موقت که ماهیت بدهکاری داشته باشد و از آن برای ثبت کالا های مرجوعی و تخفیفات نقدی فروش استفاده شود، به آن حساب برگشت از فروش گفته می شود.

خوب است به این نکته توجه داشته باشید که حساب برگشت از فروش در طول یک دوره مالی به هیچ عنوان نباید بستانکار شود.

تعریف برگشت از فروش در حسابداری فروش

برگشت از فروش در حسابداری فروش را اگر بخواهیم به بیانی ساده تعریف کنیم می توان گفت که گاهاً برای موسسات بازرگانی پیش می آید که کالایی که به مشتریان می فروشند، بنابر دلایلی برگردانده می شود.

در پی آن معاملات مربوطه فسخ شده و هزینه آن محصول به صورت نقدی یا کسر از بدهی مشتری، به مشتریان پرداخت  می شود.

در شرایطی که محصول از عیب و نقص جزئی برخوردار باشد، مجموعه یا شرکت فروشنده با ارائه تخفیفات یا تقسیم کردن هزینه، ممکن است که خریدار را از مرجوع کالا منصرف کند.

حساب برگشت از فروش و تخفیفات چیست

حساب برگشت از فروش و تخفیفات ماهیتی بدهکار داشته و به دنبال ثبت بدهکار افزایش پیدا می کند.

 همچنین خوب است بدانید که در صورتی که مشتریان از تخفیفات نقدی فروش استفاده کنند، حساب تخفیفات نقدی فروش بدهکارمی شود.

تخفیفات تجاری، تخفیفات توافقی میان طرفین معامله، تخفیفات نقدی و تخفیفاتی که به دلیل عیب و نقص کالا از سوی فروشنده ارائه می شوند، از انواع تخفیفات در حسابداری خرید و فروش هستند و همانطور که از نامشان پیداشت متناسب با شرایط گوناگون از انها استفاده می شود.

تعریف حساب تخفیفات نقدی فروش

قطعاً تمامی فروشندگان تمایل دارند که طلب های مالی خود را که از فروش نسیه باقی مانده، هرچه سریع تر از خریداران دریافت کنند.

در نظر گرفتن امتیازاتی  برای خریداران از جمله راهکار هایی است که توسط فروشندگان ارائه شده. تخفیفات نقدی فروش، از جمله این امتیازات هستند و این حساب ها ماهیتی بدهکار دارند.

وظایف حسابدار فروش

معمولاً مجموعه ها یا موسساتی که فروش محصول یا کالا در آنها بالا است، قسمتی از مجموعه خود را  به فرآیند حسابداری فروش اختصاص می دهند و حسابداران فروش را برای این مجموعه استخدام می کنند. یک حسابدار فروش در قسمت حسابداری فروش شرکت همانطور که از نامش پیداست فقط در زمینه فروش کالا و موارد مربوط به آن فعالیت دارد.

وظایف تخصصی، کنترلی، ایجاد همانگی و تهیه گزارشات از جمله وظایفی هستند که یک حسابدار فروش بر عهده دارد که در ادامه با این وظایف بیشتر آشنا می شوید.

وظایف تخصصی حسابدار فروش 

• ثبت کردن اسنادی همچون فروش محصول یا خدامات ارائه شده.
• تسلط کافی به روش های دائمی و ادواری حسابداری بازرگانی.
• ثبت کردن پیش فاکتور و توانایی تبدیل پیش فاکتور به فاکتور.
• آشنایی و توانایی کار با نرم افزار ها و ثبت فاکتور های دستی در آنها.
• انجام فاکتور هایی مانند فاکتور های برگشت از فروش، فاکتورهای ضایعات و مواد فاسدشدنی و  فاکتورهای فروش کالای امانی براساس دستور العمل های داخلی.
• پرینت حساب مشتریان به صورت دوره ای و ارسال آنها به مشتریان.

وظایف کنترلی حسابدار فروش

• کنترل و ارائه کردن حساب ها وگزارشات به مشتریان.
• کنترل کردن حواله خروج بوسیله فاکتور های صادر شده.
• کنترل و ثبت کردن فروش های امانی در زمانی معین.

وظایف حسابدار فروش از نظر هماهنگی

• هماهنگی و ارتباط موجودی و فیمابین با انبار.
• هماهنگی صدور فاکتور فروش با واحد فروش.
• هماهنگی در زمان صدور سند حسابداری فروش با انبار.
• هماهنگی برای مشخص شدن نحوه تسویه مشتری با حسابداری خزانه.
• هماهنگی های لازم برای خروج کالا های ضایعاتی و کالاهایی که قابلیت فاسد شدن دارند، از موجودی انبار براساس آیین نامه داخلی
• و دیگر هماهنگی های لازم که باید براساس آیین نامه و دستورالعمل های داخلی با انبار باشند.

وظایف حسابدار فروش از نظر گزارشات

• تهیه گزارشاتی از میزان فروش کالا.
• جمع آوری گزارشات دوره های موردنظر از سود خالص.
• تهیه گزارشات تحلیلی از فروش براساس نیاز های شرکت.

نحوه ثبت سند حسابداری فروش کالا

سند حسابداری فروش کالا در حسابداری بسیار  کاربرد داشته و به همین دلیل آشنایی با نحوه ثبت سند حسابداری فروش کالا اهمیت دارد، چرا که از سند حسابداری فروش کالا در موسسات یا شرکت های فروشنده محصولات یا خدمات بسیار استفاده می شود.

داشتن یا نداشتن عامل افزاینده و کاهنده، ارزش افزوده، کرایه حمل، هدیه، پورسانت یا تخفیف و . . .، مواردی هستند که در سند حسابداری فروش کالا ثبت می شوند.

البته توجه داشته باشید که در سند حسابداری فروش کالا می تواند هیچ کدوم از موارد نام برده شده وجود نداشته باشد یا حتی ممکن است شامل تمامی موارد باشد.

نرم افزار فروش کالا

نرم افزار فروش کالا معمولاً با نرم افزار حسابداری شناخته می شود و به حسابداران کمک می کند تا در زمینه فروش کالا سریع تر عمل کنند و عملیات های لازم را انجام دهند.

• دریافت سفارش مشتریان
• تایید سفارش مشتریان
• تحویل کالا
• صدور و کنترل پیش فاکتور و فاکتور ها
• کنترل موجودی‌ کالا ها
• ساخت حساب هایی برای مشتریان و دسته بندی آنها
• اطلاع از وضعیت انبار
• قابلیت اطلاع رسانی خودکار به مشتریان
• امکان ادغام آنها با دیگر نرم افزار های حسابداری

و . . . از جمله کاربرد و ویژگی های نرم افزار های فروش کالا هستند که در بهبود عملکرد حسابدارن فروش نقش دارند.

برای اطلاعات بیشتر درباره نرم افزار های حسابداری پر کاربرد در ایران و خارج از کشور میتوانید مقاله بهترین نرم افزار حسابداری را مطالعه کنید.

مثال حسابداری فروش

به عنوان مثال حسابداری فروش فرض کنید که شرکت حسابداری آریا تهران به یکی از کاربران خود 4 نرم افزار حسابداری به ارزش 1000 ریال فروخته است. در مجموع فروش به این کاربر به ارزش 1000ريال تخفیف داده شده است.

البته باید در نظر داشته باشید تخفیفاتی که روی فاکتور فروش محاسبه میشود باید قبل از ان که مالیات بر ارزش افزوده محاسبه شود اعمال گردد زیرا مالیات بر ارزش افزوده باید روی قیمت نهایی هر کالا حساب شود.

نکته دیگری که باید در این مرحله به ان دقت داشته باشید این است که اگر هزینه های جانبی قرار باشد محاسبه شود باید قبل از آن که مالیات بر ارزش افزوده محاسبه شود اضافه گردد.

نکته دیگری در این مثال وجود دارد و آن این است که هزینه حمل کالا باید به حساب فروشنده نوشته شود و این هزیه به عنوان هزینه حمل کالای فروش رفته ثبت خواهد شد.

فرآیند حسابداری خرید

تنظیم برگ درخواست خرید، ابتدایی ترین حرکت در فرآیند حسابداری خرید است و در مرحله بعد، برگ درخواست خرید توسط واحد تدارکات دریافت می شود و در نهایت اقدامات خرید پس از امضای مسئولین مربوطه آغاز می شود.

برگ درخواست خرید که یک مدرک خرید به حساب می آید، بر اساس نیاز های یک موسسه بازرگانی یا شرکت و بسته به نوع و فعالیت آن تهیه می شود اما در کل، در برگ درخواست خرید، فهرستی از مشخصات محصولات مورد نیاز جمع آوری می شود.

اسناد فروش مرتبط با حسابداری فروش 

به تمام عملیات های حسابداری که در زمینه فروش یا برگشت فروش کالا ها انجام می شود حسابداری فروش گفته می شود.

اطلاعات مرتبط با فروش  به صورت اسناد فروش مرتبط با فرآیند حسابداری فروش، دسته بندی و تهیه می شوند.

حسابداری فروش با کنترل اطلاعاتی در مورد موجودی محصولات، خدمات، سود و زیان به دست آمده و . . .، ودر نهایت ثبت آنها در طول دوره های مالی مشخص به بهبود عملکرد موسسات بازرگانی و شرکت ها کمک می کند.

اسناد فروش مرتبط با حسابداری در چهار فرم پیش فاکتور فروش، قرارداد فروش، فاکتور فروش و  فاکتور برگشت از فروش صادر می شوند.

برای اسناد قرارداد فروش و پیش فاکتور یک زمان برای دریافت صورت های آنها صادر می شود و همچنین پیش دریافت هزینه ای برای آنها تعیین می شود که بعد از دریافت آن اسناد باید صادر شوند.

نمونه سند حسابداری خرید کالا

مشاهده نمونه سند حسابداری خرید کالا می تواند به شما برای درک بهتر مطالب تعریف شده، کمک کند.

سیستم‌های ثبت در حسابداری خرید و فروش

دو نوع سیستم ثبت برای حسابداری خرید و فروش و فرآیند های خاص مربوط به آنها وجود دارد. سیستم ادواری و سیستم دائمی.

به طور کلی سیستم های ثبت در حسابداری خرید و فروش بسیار اهمیت دارند؛ زیرا در این سیستم ها قیمت تمام شده کالا یا محصول خریداری شده و به فروش رفته و همچنین موجودی و میزان فروش کالا ها مشخص می شود.

این اطلاعات از این جهت بسیار حائز اهمیت هستند که در تصمیم گیری های مربوط به یک موسسه یا شرکت بازرگانی و سود زیان های مربوط آن بسیار تاثیر دارند.

سیستم ادواری

سیستم ادواری یک سیستم ثبتی است که در آن اطلاعاتی همچون موجودی، بهای تمام شده، خرید و فرو ش کالا ها و . . . نه به صورت دوره ای بلکه در آخر هر سال ثبت می شوند.

ثبت اطلاعات مربوط به خرید و فروش کالا ها بر اساس تعداد، بها و روش گردش بهای تمام شده، انجام می شود.

گزارشات سیستم ادواری به صورت موجودی پایان سال فعلی و ابتدای دوره سال بعد ثبت و مورد استفاده قرار می گیرند.

سیستم دائمی

یکی دیگر از سیستم های ثبتی حسابداری خرید و فروش، سیستم دائمی می باشد.

 در سیستم دائمی بدهکاری، بستانکاری و بهای تمام شده کالا بر اساس حساب موجودی کالا تعیین و ثبت می شود.

در این سیستم ها در زمان دلخواه و به طور دقیق می توان موجودی کالای شرکت را استخراج و از آنها استفاده کرد؛ زیرا خرید و فروش در این روش، بر اساس افزایش یا کاهش موجودی کالا بر مبنای خرید و برگشت از فروش یا فروش و برگشت از خرید حساب شده و در دفاتر یا سیستم های حسابداری ثبت می شود.

حسابداری موجودی کالا چیست

حسابداری موجودی کالا ، به تعلقات یا دارایی های آشکار یک موسسه بازرگانی گفته می شود که در طی فعالیت های شرکت برای فروش، از آنها نگداری می شود.

حسابداری موجودی کالا علاوه بر کالاهایی که به منظور فروش از آنها نگهداری می شوند، شامل محصولات دیگری می شوند که خود برای تولید محصولات و  خدمات دیگر مورد استفاده قرار می گیرند.

در کل موجودی کالا ها برای فروش، استفاده در ساخت و خدمات دیگر نگهداری می شود یا برای استفاده در محصولات و دیگر خدمات در دست تولید قرار می گیرند و یا دارای ماهیت مصرفی هستند و در زمینه فعالیت های تجاری و به طور غیر مستقیم مورد استفاده قرار می گیرند.

موجودی کالا در حسابداری بازرگانی

دارایی های جاری نام دیگر موجودی کالا در حسابداری بازرگانی است. برای این موجودی ها به گونه ای برنامه ریزی شده و انتظار می رود که در پایان یک سال مالی به فروش روند.

برای کنترل کردن موجودی کالا ها در حسابداری بازرگانی از دو روش ثبت ادواری و ثبت دائمی استفاده می شود. 

برای اطلاعات بیشتر درباره این شاخه از حسابداری میتوانید مقاله حسابداری بازرگانی چیست را مطالعه کنید.

حساب خرید در حسابداری بازرگانی

حساب خرید در حسابداری بازرگانی به کنترل گردش محصولات یا کالاهایی  می پردازد که برای فروش رسیدن، خریداری شده اند.

در حساب خرید از روش ثبت  ادواری استفاده می شود و همانطور که گفته شد فقط کالا هایی که برای  فروش رفتن خریداری می شوند در این حساب ثبت می شوند.

در صورتی که خرید محصول به صورت نسیه باشد، حساب پرداختی و در صورتی که نقدی باشد حساب بستانکار  می شود در غیر این صورت حساب خریدار بدهکار می باشد.

حساب فروش در حسابداری بازرگانی

در حسابداری بازرگانی از حساب فروش برای ثبت کردن محصولات فروخته شد استفاده می شود.

حساب های فروش بستانکار  و حساب های دریافتنی بدهکار می شوند؛ همچنین باید حساب های دریافتنی بستانکار و صندوق بدهکار شود تا گردش مالی فروش ثبت شود.

در این مقاله همه چیز درباره حسابداری فروش مانند فرآیند حسابداری فروش، ثبت فروش در حسابداری و مباحث حسابداری فروش و . . . توضیح داده شد و آشنایی های لازم برای ثبت های حسابداری فروش کالا، روش اجرایی حسابداری فروش، بررسی حسابداری خرید و فروش در شرکت‌های بازرگانى، روش اجرایی حسابداری فروش و ماهیت فروش در حسابداری صورت گرفت.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید در دوره حسابداری فروش شرکت کنید و یا از آموزش حسابداری فروش pdf بهره لازم را ببرید.

سوالات متداول